Պատերազմի տարիներին, երբ հիմնական կարգախոսն էր «ամեն ինչ պատերազմի, ամեն ինչ հաղթանակի համար», կիսաքաղցած երկրում 1943 թվականին Հովսեփ Օրբելին հիմնեց Գիտությունների ազգային ակադեմիան: Նա հասկանում էր, որ հայ ժողովրդի մտավոր պոտենցիալն է կերտելու հայի արժանապատիվ ապագան: Միայն այդ կերպ Հայաստանը ոչ թե քարշ կգար պատմության պոչից, այլ կդառնար արժանապատիվ երկիր և կտնօրիներ իր ճակատագիրը: Անկախության 30 տարիներին մենք շարունակաբար քանդել ենք գիտական այն հզոր պոտենցիալը, որը հիմնել է Հովսեփ Օրբելին և շարունակել Վիկտոր Համբարձումյանը: