Հայ ժողովրդի կյանքում չի եղել ժամանակաշրջան,
որ չպարտադրվի ընտրություն քաղաքակրթությունների ու քաղաքական կողմնորոշումների: Տրդատ
թագավորի՝ Քրիստոնեությունը պետական կրոն հռչակելն իրադարձային է ողջ պատմության համար.
արևմուտք, թե արևելք ընտրության փակուղում Տրդատն ընտրեց հայակենտրոնությունը, մերժեց
բոլոր ազդեցությունները: Քրիստոնության ընդունումը վերադարձ էր ինքնությանը: Այսօր
էլ ամեն բան արվում է մեր ինքնության դիմադրողականությունը թուլացնելու համար, երբ
խոսում են սահմաններ բացելու, կոմունիկացիաների ապաշրջափակման մասին, հարց է ծագում՝ ինչն ենք ինչով փոխարինում,
ինչին ենք առաջնություն տալիս: Այո, տնտեսական զարգացում պետք է, բայց ոչ ազգային ինքնությունը
վտանգելու հաշվին:
